การตรวจชิ้นเนื้อเต้านม

การตรวจชิ้นเนื้อเต้านม

รศ.พญ.เยาวนุช คงด่าน

การตรวจชิ้นเนื้อเต้านมเป็นกระบวนการที่สำคัญในการวินิจฉัยมะเร็งเต้านม โดยช่วยให้แพทย์สามารถตรวจสอบและยืนยันว่ามีก้อนเนื้อที่เป็นมะเร็งหรือไม่ ช่วยให้สามารถยืนยันการวินิจฉัยมะเร็งเต้านมได้แม่นยำ แพทย์สามารถวางแผนการรักษาที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ

การตรวจชิ้นเนื้อมีหลายวิธี แต่ละวิธีมีขั้นตอนและข้อดีข้อเสียต่างกันไป บทความนี้จะอธิบายเกี่ยวกับการตรวจชิ้นเนื้อเต้านม ประเภทของการตรวจชิ้นเนื้อ ข้อดีข้อเสีย ความสำคัญในการวินิจฉัยมะเร็งเต้านม และแนวทางการเลือกวิธีการตรวจชิ้นเนื้อ

ประเภทของการตรวจชิ้นเนื้อเต้านม

1. การตรวจชิ้นเนื้อด้วยเข็ม (Needle Biopsy)

   • การตรวจชิ้นเนื้อด้วยเข็มขนาดเล็ก (Fine Needle Aspiration: FNA):

     • ใช้เข็มขนาดเล็กใกล้เคียงเข็มฉีดยาเจาะเข้าไปในก้อนเนื้อเพื่อดูดเซลล์ออกมาตรวจ

     • ข้อดี: รวดเร็ว ไม่เจ็บปวดมาก ไม่ต้องผ่าตัด

     • ข้อเสีย: อาจเก็บตัวอย่างชิ้นเนื้อได้ไม่เพียงพอสำหรับการวินิจฉัย

     • แนวทางการเลือกใช้: ใช้ในกรณีที่ก้อนเนื้อมีขนาดเล็กและมีลักษณะที่สงสัยว่าเป็นถุงน้ำหรือสิ่งปกติอื่นๆที่ไม่สงสัยมะเร็ง

   • การตรวจชิ้นเนื้อด้วยเข็มใหญ่ (Core Needle Biopsy):

     • ใช้เข็มขนาดใหญ่เจาะเข้าไปในก้อนเนื้อเพื่อเก็บตัวอย่างชิ้นเนื้อด้วยการตัดเป็นชิ้นเล็กๆ

     • ข้อดี: ได้ตัวอย่างชิ้นเนื้อที่เพียงพอ สามารถวินิจฉัยได้แม่นยำกว่า FNA

     • ข้อเสีย: อาจรู้สึกเจ็บมากกว่า FNA, ใช้เวลานานกว่า ต้องฉีดยาชาเฉพาะที่

     • แนวทางการเลือกใช้: ใช้ในกรณีที่ก้อนเนื้อมีขนาดใหญ่ กลุ่มหินปูนหรือมีลักษณะที่สงสัยว่าเป็นมะเร็ง

2. การตรวจชิ้นเนื้อด้วยการผ่าตัดก้อนเนื้อทั้งก้อน (Excisional Biopsy)

   • เป็นการผ่าตัดเล็กเพื่อเก็บก้อนเนื้อก้อนออกมาตรวจ

   • ข้อดี: สามารถนำก้อนเนื้อทั้งหมดมาตรวจ ให้ผลการวินิจฉัยที่แม่นยำ

   • ข้อเสีย: ต้องใช้ยาชาเฉพาะที่หรือยาสลบ มีแผลผ่าตัดและการฟื้นตัวที่นานกว่าการใช้เข็ม

   • แนวทางการเลือกใช้: ใช้ในกรณีที่ใช้วิธีการใช้เข็มเจาะตรวจไม่ได้หรือไม่สามารถวินิจฉัยได้ หรือต้องการผ่าตัดเอาก้อนออกในคราวเดียว

3. การตรวจชิ้นเนื้อด้วยผ่าตัดก้อนบางส่วน (Incisional Biopsy)

   • เป็นการผ่าตัดเล็กเพื่อเก็บชิ้นเนื้อบางส่วนของก้อนเนื้อออกมาตรวจ

   • ข้อดี: สามารถตรวจสอบก้อนเนื้อบางส่วนที่สงสัยได้ ให้ผลการวินิจฉัยที่แม่นยำ

   • ข้อเสีย: ต้องใช้ยาชาเฉพาะที่หรือยาสลบ, อาจมีแผลผ่าตัดและการฟื้นตัวที่นานกว่า

   • แนวทางการเลือกใช้: ใช้ในกรณีที่ก้อนเนื้อมีขนาดใหญ่และต้องการตรวจสอบวินิจฉัยก้อนเนื้อเพื่อประเมินลักษณะทางพยาธิวิทยา เพื่อวางแผนการรักษา หากการตรวจชิ้นเนื้อด้วยวิธีอื่นไม่สามารถใช้ได้

ขั้นตอนการตรวจชิ้นเนื้อเต้านม

1. การเตรียมตัว: แพทย์จะทำการประเมินผู้ป่วยและเลือกวิธีการตรวจชิ้นเนื้อที่เหมาะสม ทั้งนี้ผู้ป่วยควรงดการใช้ยาบางชนิด เช่น แอสไพริน ยาต้านการแข็งตัวของเลือด ก่อนการตรวจ

2. การตรวจชิ้นเนื้อ: ผู้ป่วยจะได้รับยาชาเฉพาะที่หรือยาสลบ ขึ้นอยู่กับประเภทของการตรวจชิ้นเนื้อ หลังจากแพทย์เก็บตัวอย่างชิ้นเนื้อที่สงสัย แล้วตัวอย่างชิ้นเนื้อจะถูกส่งไปยังห้องปฏิบัติการพยาธิวิทยาเพื่อวินิจฉัย

3. การตรวจสอบและวิเคราะห์: พยาธิแพทย์จะตรวจสอบตัวอย่างชิ้นเนื้อด้วยกล้องจุลทรรศน์และทำการวิเคราะห์ ผลการวิเคราะห์จะถูกส่งกลับไปยังแพทย์ผู้ดูแลผู้ป่วยเพื่อนำไปใช้ในการวินิจฉัยและวางแผนการรักษา

แนวทางการเลือกวิธีการตรวจชิ้นเนื้อเต้านม

การเลือกวิธีการตรวจชิ้นเนื้อที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย รวมถึงลักษณะของก้อนเนื้อ ประวัติทางการแพทย์ และความต้องการของผู้ป่วย แพทย์จะประเมินสถานการณ์และแนะนำวิธีการที่เหมาะสมตามแนวทางต่อไปนี้:

1. ตรวจชิ้นเนื้อด้วยเข็มเล็ก(FNA): เหมาะสำหรับก้อนเนื้อขนาดเล็กหรือถุงน้ำที่สงสัยว่าเป็นสิ่งปกติ หากผลการตรวจไม่ชัดเจนหรือไม่เพียงพอ แพทย์อาจแนะนำให้ทำการตรวจชิ้นเนื้อด้วยเข็มใหญ่ (Core Needle Biopsy) ต่อไป

2. การตรวจชิ้นเนื้อด้วยเข็มใหญ่ (Core Needle Biopsy): เหมาะสำหรับก้อนเนื้อที่มีขนาดใหญ่หรือลักษณะที่สงสัยว่าเป็นมะเร็ง วิธีนี้สามารถเก็บตัวอย่างชิ้นเนื้อที่เพียงพอสำหรับการวินิจฉัยที่แม่นยำ ควรเป็นทางเลือกแรกในการตรวจชิ้นเนื้อ

3.      การตรวจชิ้นเนื้อด้วยการผ่าตัดก้อนเนื้อทั้งก้อน (Excisional Biopsy) หรือบางส่วน (Incisional Biopsy)  เหมาะสำหรับกรณีที่ก้อนเนื้อมีขนาดใหญ่หรือลักษณะน่าสงสัยมะเร็ง ที่ต้องการเอาก้อนออกทั้งก้อน หรือในกรณีที่ผลการตรวจด้วยเข็มไม่สามารถให้คำตอบที่ชัดเจนได้

สรุป

การตรวจชิ้นเนื้อเต้านมมีความสำคัญอย่างยิ่งในการวินิจฉัยมะเร็งเต้านมและวางแผนการรักษา โดยช่วยให้แพทย์สามารถยืนยันการวินิจฉัยได้แม่นยำและเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสม การตรวจชิ้นเนื้อเป็นขั้นตอนที่สำคัญในการป้องกันและรักษามะเร็งเต้านมให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด  ผู้ป่วยควรได้รับคำปรึกษาจากแพทย์และรับข้อมูลเกี่ยวกับขั้นตอนการตรวจและผลการตรวจเพื่อให้เข้าใจและเตรียมตัวได้อย่างเหมาะสม

หมายเหตุ:: ไม่มีการรับประกันผลลัพธ์ที่ตายตัวและผลลัพธ์ที่ได้อาจไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล